Dostęp do informacji w szkołach niepublicznych
Dość częstym problemem z jakim spotykamy się w szkołach niepublicznych jest dostęp do informacji np. wysokość czesnego, wyniki egzaminów, itp. Pomocne w takiej sytuacji może okazać się powołanie się na ustawowy obowiązek udzielania informacji publicznej - ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.).
Obowiązek udzielenia informacji publicznej przez dyrektora obejmuje te informacje, które są w jego posiadaniu, i są przejawem wiedzy o faktach. Mówi o tym treść wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2012 r. (wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2012 r., I OSK 736/12, Lex nr 1216575), zgodnie z którym, prawo dostępu do informacji publicznej obejmuje prawo żądania udzielenia informacji o określonych faktach i stanach istniejących w chwili udzielania informacji. Informacja publiczna dotyczy sfery faktów, a prawo dostępu do informacji publicznej oznacza dostęp do informacji już będącej w posiadaniu podmiotu zobowiązanego i nie może być utożsamiane z prawem do inicjowania działań mających na celu wytworzenie informacji jakościowo nowej.
Informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku. Z tezy wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 22 stycznia 2013 r. (wyrok WSA z dnia 22 stycznia 2013 r., II SAB/Ol 166/12, Lex nr 1274715) wynika, że w u.d.i.p. brak jest wskazania jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku (poza utrwaleniem go w formie pisemnej). Za wniosek pisemny uznawać należy również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną i to nawet, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny. Odpowiedź powinniśmy otrzymać do 14 dni.
„Dostęp do informacji publicznej jest zasadą konstytucyjną. Zgodnie z zapisem art. 54 ust. 1 Konstytucji RP każdy ma prawo do pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Ponadto w świetle zapisu art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Tryb udzielania informacji określają m.in. przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej Zgodnie z zapisem art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej do udzielania informacji publicznej zobowiązane są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne. W szczególności są to: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, a także podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Z powołanego zapisu wynika, że do udzielania informacji publicznej obowiązane są m.in. podmioty, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym. Kluczowe jest więc określenie, co należy do zadań publicznych. W tym celu należy sięgnąć do przepisów ustaw, określających zadania realizowane przez dany podmiot – w tym przypadku przez szkoły niepubliczne. Zadania te określone są w przepisach ustawy o systemie oświaty. Przepisy ustawy o systemie oświaty dopuszczają prowadzenie szkół również przez podmioty niepubliczne. Jednakże charakter prowadzonych przez nie zadań, ma charakter publiczny i odbywa się z udziałem środków publicznych (pochodzących z dotacji przekazywanych przez właściwe jednostki samorządu terytorialnego i przekazywanych na wydatki bieżące szkoły). Możliwość zakładania szkół niepublicznych jest zasadą konstytucyjną i wynika z zapisu art. 70 ust. 3 Konstytucji RP. Rodzice mają zagwarantowane prawo wyboru szkół niepublicznych. Odnosząc się do powyższego, moim zdaniem, organ prowadzący szkołę niepubliczną podlega przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej.
Dotyczy to również obowiązku prowadzenia BIP. Informacje nie udostępnione w BIP są udostępniane na wniosek. Ponadto, informacja publiczna może być udostępniana:
1) w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych,
2) przez zainstalowane w miejscach, o których mowa w pkt 1, urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z tą informacją.
Reasumując, organ prowadzący szkołę niepubliczną – wg mnie – podlega przepisom ustawy o dostępie do informacji publicznej w zakresie prowadzonej przez siebie placówki. Ma on również prowadzenia publikatora teleinformatycznego – Biuletynu Informacji Publicznej (por. art. 8 ustawy o dostępie do informacji publicznej). Z kolei treść skierowanego do Państwa zapytania, odpowiada zakresowi informacji wymaganych w BIP (art. 8 ust. 3 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1-3 ustawy o dostępie do informacji publicznej). Dlatego też uważam, że należy odpowiedzieć na treść skierowanego zapytania.” – źródło: samorzad.lex.pl
